HISTORICKÁ SOCIOLOGIE
HISTORICKÁ SOCIOLOGIE

Interdisciplinary journal focusing primarily on sociological, political science and historical perspectives on the issue of long-term social processes and trends, modernization, globalization tendency and impacts.

The journal creates a broader platform for researches in the historical social sciences. Epistemological field is not strictly bounded, it is also meant to overlap with civilizationalism, cultural sociology and other related fields.

Historical Sociology is Open Access Journal and all published papers are available in the archive section. Open access journal means that all content is freely available without charge to the user or institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles in this journal without asking prior permission from the publisher or the author.

Published by Charles University in Prague, Karolinum Press, cooperated with Faculty of Humanities, Charles University in Prague.

Reviewed scientific journal issued twice a year (in June and December).

The journal is abstracted and indexed in CEEOL, CEJSH, DOAJ, EBSCO, Emerging Sources Citation Index, ERIH PLUS, OAJI, recensio.net, Scopus, SSOAR, Ulrichsweb.

The journal is archived in Portico.

HISTORICKÁ SOCIOLOGIE, Vol 11 No 2 (2019), 69–84

(Non)religion in a Museum: Alterna(rra)tives to the Estonian National Story

Atko Remmel

DOI: https://doi.org/10.14712/23363525.2019.17
published online: 02. 12. 2019

abstract

The article analyses the treatment of religion and nonreligion in two current permanent exhibitions at the Estonian National Museum in the light of a Estonian national narrative which is critical of religion/Christianity. National narratives are concurrently a process and an outcome and therefore it is important to study how that narrative changes over time, as it reflects changes in society. The article also studies how culture and religion are represented in the aforementioned exhibitions and how they support the recently emerging phenomenon of separating religion from culture.

keywords: national narrative; Estonia; culture and religion; nonreligion; national museum

references (46)

1. Anderson, Benedict. [2016]. Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. Revised edition. London - New York: Verso.

2. Aronsson, Peter - Elgenius, Gabriella (eds.) [2011]. Building National Museums in Europe 1750-2010. Conference Proceedings from EuNaMus, European National Museums: Identity Politics, the Uses of the Past and the European Citizen, Bologna 28-30 April, 2011. EuNaMus Report No 1. Linköping University Electronic Press. Available at: <http://www.ep.liu.se/ecp_home/index.en.aspx?issue=064>.

3. Bermann, Jaan [1901]. J. Bergmann'i Laulud. Tartu.

4. Berns, Steph [2015]. Sacred Entanglements: Studying Interactions Between Visitors, Objects and Religion in the Museum. Doctor of Philosophy (PhD) thesis, University of Kent. Available at: <https://kar.kent.ac.uk/50505>.

5. Bouquet, Mary [2012]. Museums. A Visual Anthropology. London - New York: Berg.

6. Demerath, N. J [2000]. The Rise of "Cultural Religion" in European Christianity: Learning from Poland, Northern Ireland, and Sweden. Social Compass 47 (1): 127-139. CrossRef

7. EELK 100 = Rohtmets, Priit - Remmel, Atko (eds.) [2017]. Eesti Evangeelne Luterlik Kirik 100. Tallinn - Tartu: Usuteaduslik Instituut - Tartu Ülikool.

8. ENM 1 = Estonian National Museum home page, <https://www.erm.ee/en/museum>.

9. ENM 2 = Estonian National Museum home page, <https://www.erm.ee/et/muuseum/oma-maja/lugu>.

10. ENM 3 = Estonian National Museum home page, <https://www.erm.ee/en/content/echo-urals>.

11. ENM 4 = Estonian National Museum home page, <https://www.erm.ee/en/content/encounters>.

12. EPB 2018 = Estonian Public Broadcasting [2018]. Valitsuse otsus tagab Niguliste jäämise muuseumiks ja kontserdisaaliks. Available at: <https://kultuur.err.ee/884769/valitsuse-otsus-tagab-niguliste-jaamise-muuseumiks-ja-kontserdisaaliks>.

13. Fairclough, Norman [2003]. Analysing Discourse: Textual Analysis for Social Research. Psychology Press.

14. Hirschkind, Charles [2011]. Is There a Secular Body. Cultural Anthropology 26 (4): 633-647. CrossRef

15. Johanson, Kristiina - Jonuks, Tõnno [2018a]. Are We Afraid of Magic? Magical Artifacts in Estonian Museums. Material Religion 14 (2): 199-217. CrossRef

16. Johanson, Kristiina - Jonuks, Tõnno [2018b]. "Ehk nõiduseks tarvitatud" - maagilised esemed Eesti muuseumikogudes. Mäetagused 72: 107-136. CrossRef

17. Jonuks, Tõnno [2013]. Der estnische Nationalismus und sein Konzept der prähistorischen Religion: Die Nation als Gestalterin des Religionsbildes. Forschungen Zur Baltischen Geschichte 8: 145-164.

18. Kabur, Vaime - Tarand, Helmut (eds.) [1961]. Hajutatud müüdid: eesti kirjamehed religioonist. Tallinn: Eesti Riiklik Kirjastus.

19. Kasselstrand, Isabella [2015]. Nonbelievers in the Church: A Study of Cultural Religion in Sweden. Sociology of Religion 76 (3): 275-294. CrossRef

20. Kuutma, Kristin [2011]. National Museums in Estonia. In. Building National Museums in Europe 1750-2010. Conference proceedings from EuNaMus, European National Museums: Identity Politics, the Uses of the Past and the European Citizen, Bologna 28-30 April 2011.

21. Laar, Mart [2005]. Äratajad. Rahvuslik ärkamisaeg Eestis 19. sajandil ja selle kandjad. Tallinn: Eesti Ajalooarhiiv.

22. Lauristin, Marju - Vihalemm, Peeter [2017]. Eesti tee stagnaajast tänapäeva: sotsiaalteaduslik vaade kolme aastakümne arengutele. In. Vihalemm, Peeter - Lauristin, Marju - Kalmus, Veronika - Vihalemm, Triin (eds.). Eesti ühiskond kiirenevas ajas. Uuringu "Mina. Maailm. Meedia" 2002-2014 tulemused. Tartu: Tartu Ülikooli Kirjastus, pp. 61-95.

23. Lee, Lois [2012]. Locating Nonreligion, in Mind, Body and Space: New Research Methods for a New Field. In. Annual Review of the Sociology of Religion. New Methods in the Sociology of Religion, vol. 3, pp 135-157. CrossRef

24. Lee, Lois [2015]. Recognizing the Non-Religious: Reimagining the Secular. Oxford: Oxford University Press.

25. Lorenz, Chris - Berger, Stefan [2006]. National Narratives and their "Others": Ethnicity, Class, Religion and the Gendering of National Histories. Storia della Storiografia 50: 59-98.

26. Lotman, Juri [2006]. Kunstilise teksti struktuur. Tallinn: Tänapäev.

27. Moser, Stephanie [2010]. The Devil is in the Detail. Museum Anthropology 33 (1): 22-32. CrossRef

28. Nõmmela, Marleen [2009]. Rahvusmuuseum rahvusriigis. Eesti rahva muuseum 1920-1940. In. Eesti Rahva Muuseumi 100 aastat. Tartu: Eesti Rahva Muuseum, pp. 105-183.

29. Paine, Crispin [2010]. Militant Atheist Objects: Anti-Religion Museums in the Soviet Union. Present Pasts 1: 61-76. CrossRef

30. PEW 2018 = Pew Research Center [2018, June 21]. "Global Uptick in Government Restrictions on Religion in 2016". Available at: <http://www.pewforum.org/2018/06/21/global-uptick-in-government-restrictions-on-religion-in-2016>.

31. Pickel, Gert - Detlef Pollack - Olaf Müller [2012]. Differentiated Secularization in Europe: Comparative Results. In. The Social Significance of Religion in the Enlarged Europe: Secularization, Individualization and Pluralization, ed. Detlef Pollack - Olaf Müller - Gert Pickel. Farnham: Ashgate Publishing, pp. 229-256.

32. Quack, Johannes [2014]. Outline of a Relational Approach to "Nonreligion". Method & Theory in the Study of Religion 26 (4-5): 439-469. CrossRef

33. Rämmer, Andu [2017]. Sotsiaalse tunnetuse muutused Eesti siirdeühiskonna kontekstis. Tartu: Tartu Ülikooli kirjastus.

34. Rattus, Kristel [2016]. Dialoogilisus Eesti Rahva Muuseumi püsinäitusel. ERMi aastaraamat 59: 142-161.

35. Ravelli, Louise J. [2006]. Museum Texts: Communication Frameworks. London - New York: Routledge.

36. Remmel, Atko - Sillfors, Mikko [2018]. Crossbreeding Atheism with Spirituality: Notes on Soviet and Western Attempts. Secularism and Nonreligion 7 (1). CrossRef

37. Remmel, Atko - Uibu, Marko [2015]. Outside Conventional Forms: Religion and Non-Religion in Estonia. Religion and Society in Central and Eastern Europe 8 (1): 5-20. CrossRef

38. Remmel, Atko [2013]. Marksistlikust ateismist massilise ebausuni. Usuteaduslik Ajakiri 2: 88-117.

39. Remmel, Atko [2017]. Religion, Interrupted? Observations on Religious Indifference in Estonia. In. Quack, Johannes - Schuh, Cora (eds.). Religious Indifference. New Perspectives From Studies on Secularization and Nonreligion. Springer, pp. 123-142. CrossRef

40. Remmel, Atko [2019]. Religiooni uurimisest ilmalikus ühiskonnas. Usuteaduslik Ajakiri [forthcoming].

41. Rohtmets, Priit [2019]. Eesti usuelu 100 aastat. Tallinn: Post Factum.

42. Smolkin, Victoria [2018]. A Sacred Space Is Never Empty: A History of Soviet Atheism. Princeton University Press.

43. Tamm, Marek [2008]. History as Cultural Memory: Mnemohistory and the Construction of the Estonian Nation. Journal of Baltic Studies 39 (4): 499-516. CrossRef

44. Taves, Ann - Asprem, Egil - Ihm, Elliott [2018]. Psychology, Meaning Making, and the Study of worldviews: Beyond Religion and Non-religion. Psychology of Religion and Spirituality 10 (3): 207-217. CrossRef

45. Usk vabadusse = Velliste, Anne (ed.) [2011]. Usk vabadusse: artikleid ja mälestusi Eesti Evangeelse Luterliku Kiriku osast Eesti iseseisvuse taastamisel. Tallinn: EELK Konsistoorium.

46. Västrik, Ergo-Hart [2015]. In Search of Genuine Religion. The Contemporary Estonian Maausulised Movement and Nationalist Discourse. In. Roundtree, Kathryn (ed.). Contemporary Pagan and Native Faith Movements in Europe: Colonialist and Nationalist Impulses. Oxford: Berghahn, pp. 130-153. CrossRef

Creative Commons License
(Non)religion in a Museum: Alterna(rra)tives to the Estonian National Story is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

230 x 157 mm
periodicity: 2 x per year
print price: 120 czk
ISSN: 1804-0616
E-ISSN: 2336-3525

Download