The quest for medieval deserted villages in the Strzelin Heights region (Wzgórza Strzelińskie) in Silesia. Preliminary results

In the present paper, the results of archaeological investigations conducted in the years 2007–2014 by the authors will be briefly presented and summarized. In fact, two separate research undertakings by two authors representing different institutions, but following joint research agenda, were merged in the following text into one single history of investigation, focused on a group of archaeological sites hitherto neglected in the Polish research tradition (see below, part 1), i.e. remains of deserted villages from the late Middle Ages. The main goal of the research undertakings which began in 2007 in the Strzelin Heights region was to change this inconvenient situation by discovering well-preserved material remains of some villages known from written evidence (see below, part 2). In order to place the abandoned villages of the Strzelin Heights into respective, appropriate socio-spatial framework, a short analysis of their historical context was also made (part 3). Eventually, two stages of the fieldwork were presented and commented (parts 4–5).

1. Brucksch, E. 1926: Ein verschollenes Dorf, "Heimatblätter für den Kreis Strehlen" 4/1.

2. Dąbrowski, H. 1956: Uformowanie się wielkiej własności feudalnej klasztoru Cystersów w Henrykowie, "Roczniki Historyczne" 21: 1953–1954, 109–149.

3. Domański, G. 2002: Ślęża w pradziejach i średniowieczu, Wrocław.

4. Eistert, K. 1935–36: Untergegangene Dorfer im Kreise Strehlen, "Heimat-Blätter für den Kreis Strehlen" 13/1–3, 14/1–6.

5. Eistert, K. 1937: Drei Wüstungen am Rummelsberge, "Heimat-Blätter für den Kreis Strehlen" 15/1–2.

6. Eistert, K. 1938: Bergbau im Kreise Strehlen in früheren Jahrhunderten, "Heimat-Blätter für den Kreis Strehlen" 16/3–4.

7. Fokt, K. 2010: Pierwszy etap badań opuszczonych osad wiejskich na Wzgórzach Strzelińskich, "Śląskie Sprawozdania Archeologiczne", vol. 52, 263–278.

8. Fokt, K. 2012: Późnośredniowieczne osadnictwo wiejskie na Dolnym Śląsku w świetle badań archeologicznych, Kraków. Fokt, K. – Legut-Pintal, M.: Wzgórza Strzelińskie (zanikła średniowieczna wieś), Silesia Antiqua, vol. 49, 221–224.

9. Fokt, K. – Piekalski, J. 2011: Current problems of research on production, processing, storage and distribution of food in the medieval rural environment of Lower Silesia. In: J. Klápště – P. Sommer. (eds.): Ruralia VIII: Processing, storage, distribution of food: Food in the medieval rural environment, Turhhout, 409–420.

10. Gaik, E. – Gołaszewski, J. – Stelmach, R. – Zarzycka, H. – Majewski, W. 2005: Przeworno: historia i teraźniejszość, Przeworno.

11. Geschwendt, F. 1922: Vino bei Zobten, "Schlesische Geschichtsblätter" 15/2–3, 40–41.

12. Goliński, M. 2007: Dzieje zamku na Gromniku. In: K. Jaworski – A. Pankiewicz (ed.): Gromnik. Z dziejów zasiedlenia i zagospodarowania szczytu, Wrocław, 9–24.

13. Görlich, F. X. 1853: Geschichte der Stadt Strehlen in Preußisch-Schlesien, Breslau.

14. Hensel, W. – Hilczer-Kurnatowska, Z. – Łosińska, A. 1995: Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, vol. 7, Poznań.

15. Kajzer, L. 1996: Wstęp do archeologii historycznej w Polsce, Łódź.

16. Korta, W. 1964: Rozwój wielkiej własności feudalnej na Śla̜sku do połowy XIII wieku, Monografie Śląskie vol. 8, Wrocław – Warszawa – Kraków.

17. Lisowska, E. 2013: Wydobycie i dystrybucja surowców kamiennych we wczesnym średniowieczu na Dolnym Śląsku, Wrocław.

18. Maleczyński, K. 1960: Śląsk w okresie od połowy XII do połowy XIV w. In: K. Maleczyński (ed.): Historia Śląska, vol. 1 (until 1763), part 1 (until the mid-14th cent.), Wrocław, 238–617.

19. Niemiec, D. 2012: Badania archeologiczne we Frydmanie na Spiszu w latach 2009–2010. In: U. Janicka-Krzywda – K. Słabosz-Palacz (ed.): Z dziejów Frydmana, 12–14.

20. Parczewski, M. 1974: Przyczynki do dziejów najstarszego osadnictwa w Karpatach polskich, Acta Archaeologica Carpathica, vol. 14, 69–78.

21. Parczewski, M. 2007: Nowe początki starego Dubiecka, Rzeszów.

22. Poklewski, T. 1987: Źrodła archeologiczne dotyczące wsi późnośredniowiecznej – zabudowa, gospodarka, kultura materialna, mieszkańcy, Rocznik Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków, vol. 1987 (printed 1988), issue 2, 31–41.

23. Poklewski-Koziełł, T. 2011: Uwagi o programie badań archeologicznych nad średniowieczną wsią w Polsce. In: W. Świętosławski (ed.): Terra incognita: Archeologiczne studia nad późnośredniowieczną i nowożytną wsią, Acta Archaeologica Lodziensia, no. 57, Łódź 13–22.

24. Romiński, W. 1969: Badania ratownicze na osadzie z okresu wpływów rzymskich w Głębinowie, pow. Nysa, Terenowe badania archeologiczne na Opolszczyźnie, 18–19.

25. Rutkowska-Płachcińska, A. 1965: Strzelin, Ścinawa i Grodków: nieudane możnowładcze założenia targowe w XIII wieku, Studia z dziejów osadnictwa, vol. 3, 39–67.

26. Rzeźnik, P. 2005: Ceramika naczyniowa z wykopu nr 1 na Placu Nowy Targ. In: C. Buśko (ed.): Wschodnia strefa Starego Miasta we Wrocławiu w XII–XIV wieku. Badania na Placu Nowy Targ, Wrocław, 97–110.

27. Stelmach, R. (ed.) 1991: Katalog dokumentów przechowywanych w Archiwach Państwowych Dolnego Śląska, vol. 1: until 1300, Wrocław.

28. Świętosławski, W. 2011: Słowo wstępne. In: W. Świętosławski (ed.): Terra incognita: Archeologiczne studia nad późnośredniowieczną i nowożytną wsią, Acta Archaeologica Lodziensia, no. 57, Łódź, 5.

29. Tobiasz, M. 1964: Odkrycie w lesie falsztyńskim, "Wierchy" 33, 206–207.

30. Vug, O. 1890: Schlesische Heidenschanzen, ihre Erbauer und die Handelsstrassen der Alten. Ein Beitrag zur deutschen Vorgeschichte, vol. 2, Grottkau.

31. Żemigała, M. 2011: Badania archeologiczne wsi średniowiecznej w Polsce (lata 1945–2010). In: W. Świętosławski (ed.): Terra incognita: Archeologiczne studia nad późnośredniowieczną i nowożytną wsią, Acta Archaeologica Lodziensia, no. 57, Łódź 7–12.