Časopis AUC Historia Universitatis Carolinae Pragensis s podtitulem „Příspěvky k dějinám Univerzity Karlovy“ je periodikum věnované nejen historii pražské univerzity, ale i dějinám vzdělanosti a studentského hnutí v českých zemích. Časopis vycházející od roku 1960 v rámci univerzitní řady Acta Universitatis Carolinae přináší také materiálové studie uveřejňující původní historické prameny (všechny stati jsou opatřeny cizojazyčnými, zpravidla německými a anglickými souhrny). Časopis otiskuje pravidelně recenze a anotace prací k dějinám vzdělanosti a kroniku badatelské činnosti.
Dlouhodobou archivaci digitálního obsahu časopisu zajišťuje Portico.
AUC HISTORIA UNIVERSITATIS CAROLINAE PRAGENSIS, Vol 63 No 2 (2023), 107–129
The World of Czech Intellectuals in the Life of Roman Dyboski
Tomasz Pudłocki
DOI: https://doi.org/10.14712/23365730.2024.4
zveřejněno: 29. 04. 2024
Abstract
The paper discusses the role of Czech (Czechoslovakian) intellectuals in the life of Roman Dyboski (1885–1945), professor of English philology at the Jagiellonian University in Kraków. Dyboski was one of just a few Polish scholars who, despite the tense political relations between Czechoslovakia and Poland at that time, advocated the idea of mutual intellectual cooperation. Roman Dyboski’s position was quite specific. He grew up in the Polish-Czech border region and studied English language and literature. His chief aim was to bring closer Poland and the Anglo-Saxon world. To this purpose, he corresponded actively with scholars from Czechoslovakia, especially with experts on English studies, including Otokar Vočadlo. He also met many of them in person when he was in London as a lecturer at the School of Slavonic and East European Studies of the University College London established by Tomáš G. Masaryk. Dyboski was also one of but a handful Polish experts who spoke Czech and published in Czechoslovakia not only on Polish but also on English matters, which given the considerable level of interest in Anglo-Saxon culture in both countries brought Poles and Czechs closer together.
klíčová slova: Roman Dyboski; Otokar Vočadlo; Vilem Mathesius; Karel Čapek; Charles University in Prague; Jagiellonian University; School of Slavonic and East European Studies at the University College London
reference (43)
1. ANTOGNAZZA Maria Rosa, Leibniz. Biografia intelektualna, trans. by Zuzanna and Łukasz Lamżowie, Kraków 2018
2. BARON Roman - MADECKI Roman - RUSIN DYBLAKSA Renata, History of Polish Studies at Czech Universities (Current State of Research), Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal 11/2, 2019, pp. 3-23 CrossRef
3. BARON Roman - MADECKI Roman, The Polish Club in Prague (1887-2020), Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal 13/1, 2021, pp. 24-43 CrossRef
4. BARON Roman - MICHALSKA Małgorzata (eds.), Śladami Polaków w Pradze (XIX-XXI wiek). Szkice i portrety historyczno-literackie, Praga 2017
5. BARON Roman, Ambasadorowie wzajemnego zrozumienia. Niedocenieni twórcy pomostów między polską i czeską kulturą (XIX-XXI w.), Toruń 2013
6. BARON Roman, Misja życia. Praski polonista Marian Szyjkowski (1883-1952) a idea polsko-czeskiego zbliżenia na polu kultury, Warszawa - Praga 2019
7. BARYCZ Henryk, Dziejowe związki Polski z Uniwersytetem Karola w Pradze, Poznań 1948
8. BRADBROOK Bohuslava R., Letters to England from Karel Čapek, The Slavonic and East European Review 39/92, 1960, pp. 61-72
9. BRADBROOK Bohuslava R., The literary Relationship between G.K. Chesterton and Karel Čapek, The Slavonic and East European Review 39/93, 1961, pp. 327-338
10. BRADBROOK Murial Clara, Otakar Vočadlo (1895-1974), The Slavonic and East European Review 53/133, 1975, pp. 579-581
11. CHMIELEWSKI Witold, Scientific Research of the Polish Academy of Learning in Cieszyn Silesia in 1930s (The Outline of the Problem), Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal 3/1, 2011, pp. 14-23
12. DEJMEK Jindřich - GRUCHAŁA Janusz, Czeskie środowiska polityczne wobec spraw polskich 1920-1938, Katowice 2002
13. DEJMEK Jindřich, Diplomacie Československa, I, Nástin dějin ministerstva zahraničních věcí a diplomacie (1918-1992), Praha 2012
14. DEJMEK Jindřich, Edvard Beneš a Polska międzywojenna (uwagi w związku z jednym z aspektów polityki zagranicznej Beneša), Dzieje Najnowsze 2, 2000, pp. 89-118
15. DEJMEK Jindřich, Edvard Beneš: politická biografie českého demokrata. Část první, Revolucionář a diplomat (1884-1935), Praha 2006
16. ĎURČANSKÝ Marek, Członkowstwo zagraniczne polskich i czeskich uczonych w akademiach narodowych: PAU i ČAVU, Prace Komisji Historii Nauki 6, 2004, pp. 177-207
17. ĎURČANSKÝ Marek, Od niezgody do bratniej serdeczności i z powrotem. Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Karola w Pradze a współpraca z nauką polską (1918-1938), Historia Slavorum Occidentis 1(8), 2015, pp. 141-167 CrossRef
18. ĎURČANSKÝ Marek, Szkoła historyczna Golla i jej przedstawiciele (Goll, Pekař, Bidlo) na tłe stosunków czesko-polskich, Prace Komisji Historii Nauki 8, 2007, pp. 237-269
19. ESSEN Andrzej, Polityka Czechosłowacji w Europie Środkowej w latach 1918-1932, Kraków 2006
20. GAWRON Karolina, Stosunki polsko-czechosłowackie w latrach 1918-1939 jako przyczynek do badań and konfederację polsko-czechosłowacką 1939-1943, Historia i Polityka, no. 1, 2015, p. 64-65 CrossRef
21. GIBIŃSKA-MARZEC Marta, Roman Dyboski - pierwszy polski anglista i założyciel krakowskiej anglistyki, Rocznik Przemyski - Historia 54/1(21), 2018, pp. 131-147
22. GOETEL Walery, Droga Towarzystw Przyjaźni Polsko-Czechosłowackiej, Życie Słowiańskie 3/12, 1948, pp. 506-508
23. KAMIŃSKI Marek Kazimierz - ZACHARIAS Michał Jerzy, Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej 1918-1939, Warszawa 1987
24. KAMIŃSKI Marek Kazimierz, Szkice z dziejów Polski i Czechosłowacji w latach trzydziestych XX wieku, Warszawa 2014
25. KOŁAKOWSKI Piotr, Między Warszawą a Pragą. Polsko-czechosłowackie stosunki wojskowo-polityczne 1918-1939, Warszawa 2009
26. LASKOSZ Joanna - KARWOWSKI Krzysztof, Działalność prof. Walerego Goetla na rzecz utworzenia Parku Narodowego w Pieninach oraz pogranicza parku narodowego w polskich i słowackich Pieninach, in: Joanna Laskosz (ed.), Dziewięćdziesiąt lat Pienińskiego Parku Narodowego, 1932-2022. Historia powstania Parku w relacjach profesora Walerego Goetla, Kraków 2022, pp. 11-24
27. LASKOSZ Joanna - MACIUK Marcin, By wznieść się ponad szczyty… Z kontaktów uczonych polskich, czeskich i słowackich w XX w., Kraków 2013
28. ŁOSSOWSKI Piotr (ed.), Historia dyplomacji polskiej, IV, 1918-1939, Warszawa 1995
29. MANNING Clarence Augustus, Die Slawische Wissenschaft in den Vereinigten Staaten, Osteuropa 5/3, 1928, p. 177
30. MATULA Pavol, The Role of Professor Władysław Semkowicz and the Jagiellonian University in Promoting Polonophilia in Slovakia in the Interwar Period, Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal 3/1, 2011, pp. 124-133
31. ODLOŽILÍK Otakar, Deníky z let 1924-1948, I, 1924-1939, ed. Milada Sekyrková, Praha 2002
32. PAŃKO Grażyna, Polska i Polacy w czeskiej opinii publicznej w okresie międzywojennym, Wrocław 1996
33. PUDŁOCKI Tomasz, Ambasadorzy idei. Wkład intelektualistów w promowanie pozytywnego wizerunku Polski w Wielkiej Brytanii w latach 1918-1939, Kraków 2015
34. PUDŁOCKI Tomasz, English and German studies at the Jagiellonian University between the two World Wars: The ideal of a scholar and challenges of reality, in: Maria Stinia - Tomasz Pudłocki (eds.), W kręgu historii nauki i oświaty. Uniwersyteckie środowiska filologów krakowskich i lwowskich 1850-1939, special issue of Prace Historyczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 145/2, 2018, pp. 317-338
35. PUDŁOCKI Tomasz, Idea uniwersytetu według Romana Dyboskiego, Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych 69, 2016, pp. 155-173
36. PUDŁOCKI Tomasz, Szekspir i Polska. Życie Władysława Tarnawskiego (1885-1951), Rzeszów - Warszawa 2023
37. PUDŁOCKI Tomasz, Uczeni przeciw "milczącej otchłani". Współpraca Moniki M. Gardner i Romana Dyboskiego na rzecz sprawy polskiej w Wielkiej Brytanii, Prace Historyczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 141/1, 2014, pp. 101-122
38. PUDŁOCKI Tomasz, Z dziejów relacji polsko-amerykańskich - Roman Dyboski jako wykładowca Uniwersytetu Chicagowskiego, in: Tomasz Pudłocki - Krzysztof Stopka, Amico, socio et viro docto. Księga ku czci profesora Andrzeja Kazimierza Banacha, Kraków 2015, pp. 243-264
39. SURMAN Jan, Re-connecting Central European Science: An Introduction, in: idem et al. (ed.), Science Interconnected: German-Polish Scholarly Entanglements in Modern History, Marburg 2022, pp. 1-35
40. SUSZYŃSKA Aleksandra (ed.), Roman Dyboski 1883-1945, Władysław Tarnawski 1885-1951. Materiały z posiedzenia naukowego w dniu 18 listopada 2011 roku, Kraków 2018
41. SZAWŁOWSKI Ryszard, Rafał Lemkin. Biografia intelektualna, Warszawa 2020
42. SZCZEPAŃSKA Anna, Czechosłowacja w polskiej polityce zagranicznej 1918-1933, Szczecin 2004
43. WANDYCZ Piotr, Polska a zagranica, Warszawa 1988
The World of Czech Intellectuals in the Life of Roman Dyboski is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
157 x 230 mm
vychází: 2 x ročně
cena tištěného čísla: 150 Kč
ISSN: 0323-0562
E-ISSN: 2336-5730